I. ĐẠI CƯƠNG
Áp-xe vú là ổ viêm ở sâu trong tuyến vú do vi khuẩn gây ra.
II. NGUYÊN NHÂN
– Tắc tia sữa
– Nhiễm khuẩn ngoài da
– Viêm tuyến vú
– K vú
III. CHẨN ĐOÁN
3.1. Triệu chứng lâm sàng
Ở giai đoạn viêm: Bệnh thường khởi phát đột ngột với sốt cao, mệt mỏi, đau đầu, mất ngủ. Đau nhức ở sâu trong tuyến vú, đau tăng khi cử động vai hay cánh tay. Vú bị viêm sưng to, mật độ chắc, sưng đau hạch cùng bên. Giai đoạn hình thành apxe: vùng da phía trên khối apxe sưng nóng đỏ, ấn đau, núm vú tụt, ổ apxe thông với ống tuyến thì thấy dịch mủ vàng chảy ra ở đầu núm vú.
3.2. Cận lâm sàng
* CLS để chẩn đoán:
– Siêu âm tuyến vú
– CT tuyến vú
* CLS để điều trị:
– Huyết học
+ Tế bào máu ngoại vi
+ Đông máu
+ Nhóm máu
– Đông máu cơ bản: APTT, PT, Fibrinogen.
– Xét nghiệm nước tiểu thường quy
– Xét nghiệm sinh hóa máu: Urê; Creatinine, Acid Uric, AST (GOT), ALT (GPT), Điện giải đồ.
– Xét nghiệm HIV
– Giải phẫu bệnh (tùy trường hợp)
IV. ĐIỀU TRỊ
– Kháng sinh, chống viêm, giảm đau
– Trích rạch dẫn lưu ổ áp xe
V. TIÊU CHUẨN NHẬP VIỆN
– Khi bệnh nhân sốt cao hoặc đau nhiều mà dùng thuốc ngoại trú không đỡ.
– Chọc hút, trích rạch khi ổ áp xe chín (có nghĩa là hóa mủ hoàn toàn).
VI. TIÊN LƯỢNG VÀ BIẾN CHỨNG
Phần lớn tiên lượng tốt, một số trường hợp tái phát
VII. PHÒNG BỆNH
Núm vú là phần mà vi khuẩn dễ xâm nhập và làm tắc tia sữa gây áp xe vú. Chính vì thế, điều quan trọng cần chú ý là luôn vệ sinh phần ngực sạch sẽ, nhất là phần đầu vú, các kẽ của phần đầu vú. Dùng khăn sạch, nhúng nước ấm để lau sạch đầu vú. Trước khi cho bé bú, bạn cần lau sạch đầu vú, vắt vài giọt sữa đầu bỏ đi rồi hãy cho bé bú. Sau đó, nếu trẻ bú không hết sữa, cần nặn hết sữa ra để đảm bảo không có sữa đọng lại bên trong, dễ vón cục gây tắc tuyến sữa. Lau sạch đầu vú khi bé đã bú và vắt hết sữa thừa.
Bạn có thể thử các phương cách trên nếu bị tắc tia sữa sau khi sinh con, nhưng nếu thấy tình hình không được cải thiện cần đến gặp các bác sĩ để được điều trị ngay, tránh để lâu mẹ con đều khổ và có thể gây ra áp xe vú gây nguy hiểm.
VIII. TÀI LIỆU THAM KHẢO
Phác đồ điều trị bệnh viện Từ Dũ 2019.
Một số bài viết khác:
NHIỄM KHUẨN VẾT MỔ
CHẢY MÁU SAU ĐẺ
THIẾU MÁU VÀ THAI NGHÉN
RAU TIỀN ĐẠO
TIỀN SẢN GIẬT – SẢN GIẬT
THAI CHẾT LƯU TRONG TỬ CUNG